Czasowniki nieregularne to temat, który wielu rozpoczynających naukę szwedzkiego przyprawia o bóle głowy, ponieważ chodzi w nim o wyjątki w odmianie wyrazów. Wielu zastanawia się, czy jest na to jakiś sprytny sposób. Oczywiście, że nie, ale w tym artykule postaram się przybliżyć najważniejsze informacje, które pomogą poukładać wiedzę o tym zagadnieniu i przyczynią się do wstępnego rozjaśnienia tematu.
Zacznijmy od tego, że kiedy mówimy o szwedzkich czasownikach nieregularnych, zwykle dzielimy je na cztery podstawowe grupy:
🔵 Grupa 1: W rozkazie kończą się na „a” (börja! sluta! arbeta!)
🟣 Grupa 2: W rozkazie kończą się na spółgłoskę (hjälp! köp! tänk!)
🔵 Grupa 3: W rozkazie kończą się na długą samogłoskę (spå! bo! tro!)
🟣 I wreszcie Grupa 4, to właśnie ta, która zawiera wszystkie „specjalne” wypadki, a więc nie podąża za żadną ze wspomnianych powyżej tendencji. Czasowniki te mogą na pierwszy rzut oka wyglądać zupełnie podobnie do czasowników regularnych, np.:
🔹 att sitta, sitter (siedzieć)
🔸 att bjuda, bjuder (zapraszać)
🔹 att komma, kommer (przychodzić)
Ich ”wyjątkowość” ujawnia się zwykle dopiero w czasach imperfekt i presensperfekt:
Czasownik | Imperfekt | Presens perfekt |
att sitta | satt | suttit |
att bjuda | bjöd | bjudit |
att komma | kom | kommit |
Czasowniki nieregularne: jak się ich nauczyć?
Ze względu na to, że są to czasowniki specjalne, zajmie to na pewno więcej pracy, niż uczenie się czasowników regularnych, ale możemy do pewnego stopnia ułatwić naukę. Grupę 4 możemy podzielić na podgrupy: 4a (czasowniki silne) oraz 4b (czasowniki nieregularne).
Czasowniki silne (starka verb) charakteryzują się tym, że w czasie imperfekt i presensperfekt najczęściej zmieniają samogłoskę. Nazywamy je również -it verb, ponieważ czasie presens perfekt zawsze mają końcówkę -it.
infinitiv | imperativ | presens | preteritum | supinum |
i | a | u | ||
binda | bind! | binder | band | bundit |
dricka | drick! | dricker | drack | druckit |
vinna | vinn! | vinner | vann | vunnit |
i | e | i | ||
bita | bit! | biter | bet | bitit |
skrika | skrik! | skriker | skrek | skrikit |
vrida | vrid! | vrider | vred | vridit |
u | ö | u | ||
hugga | hugg! | hugger | högg | huggit |
ljuga | ljug! | ljuger | ljög | ljugit |
sjunga | sjung! | sjunger | sjöng! | sjungit |
y | ö | u | ||
flyga | flyg! | flyger | flög | flugit |
frysa | frys! | fryser | frös | frusit |
knyta | knyt! | knyter | knöt | knutit |
Tak jak widzicie powyżej, z tabelki możemy wywnioskować, że starka verb kończą się na -it i są pewne tendencje, których możemy się nauczyć, aby ułatwić sobie zapamiętanie ich. Więcej, bardziej obszernych podziałów tego typu możecie często znaleźć na końcu różnych książek z ćwiczeniami.
Ceny kursów
Czasowniki nieregularne (oregelbundna verb),
a więc nasza grupa 4b, to takie, które właściwie nie mają już żadnej tendencji, którą możemy się kierować. Na pocieszenie napiszę, że nie ma ich tak wiele! Tutaj parę przykładowych czasowników tego rodzaju:
znaczenie | infinitiv | imperativ | presens | imperfekt | presens perfekt |
dawać | ge | ge! | ger | gav | givit |
iść | gå | gå! | går | gick | gått |
widzieć | se | se! | ser | såg | sett |
móc | kunna | – | kan | kunde | kunnat |
mieć | ha | ha! | har | hade | haft |
Na koniec warto nadmienić, że czasowniki specjalne to bardzo istotny temat; w szczególności czasowniki nieregularne z grupy 4b, których często używamy w prawie każdym zdaniu (np. umieć, musieć, mieć, chodzić).
Mam nadzieję, że powyższe podziały i wyjaśnienia przyczynią się do lepszego zrozumienia tego trudnego zagadnienia i zachęcą do dalszego zgłębiania tematu, powodzenia!
Na koniec…
Zapraszamy do subskrybowania naszego kanału na YouTube.