Ten artykuł zawierać będzie słówka związane z bezpieczeństwem i obronnością, które mogą okazać się przydatne podczas czytania szwedzkich artykułów o wojnie w Ukrainie.
Na początek warto zaznaczyć, że część zdań pochodzi bezpośrednio z artykułów w szwedzkiej prasie. Dlatego pod nimi podane są również linki do tych właśnie artykułów.
att försvara
bronić
att försvara, försvarar, försvarade, har försvarat, försvara!
Igor är en av männen som är på väg hem – redo att försvara sin hemstad.
Igor jest jednym z mężczyzn, którzy są w drodze do domu – gotowy, aby bronić swoje rodzinne miasto.
(źródło)
Vi är beredda att försvara vårt land!
Jesteśmy gotowi bronić swojego kraju!
att angripa
atakować
att angripa, angriper, angrep, har angripit, angrip!
Rysslands president Vladimir Putin har redan lovat att inte angripa eller ockupera Ukraina.
Prezydent Rosji, Władimir Putin, już obiecał nie atakować, ani okupować Ukrainy.
(źródło)
Fienden angrep staden i gryningen.
Wróg zaatakował miasto o świcie.
◼️ att ockupera – okupować
att invadera
przeprowadzić inwazję
att invadera, invaderar, invaderade, har invaderat, invadera!
Då (2014) invaderade Ryssland landet och annekterade Krim samt startade uppror i östra Ukraina.
Wtedy (w roku 2014) Rosja przeprowadziła inwazję kraju i zaanektowała Krym, rozpoczęła przy tym rozruchy we wschodniej Ukrainie.
(źródło)
Tyskland invaderade Polen i gryningen den 1 september 1939.
Niemcy przeprowadzili inwazję na Polskę o poranku 1 września 1939 roku.
◼️ att annektera – anektować, zagarniać (zwykle siłą) terytorium innego państwa, dokonywać aneksji
◻️ ett uppror – rozruchy, bunt
att stödja
wspierać
att stödja, stödjer, stödde, har stött, stöd!
Statsminister Sanna Marin (SDP) instämmer med presidenten och intygar att Finland gör sitt för att stödja Ukrainas folk i en ytterst farlig situation.
Premier Sanna Marin (SDP) zgadza się z prezydentem i zapewnia, że Finlandia wesprze Ukraińców w tej niezwykle niebezpiecznej sytuacji
(źródło)
att kämpa
walczyć
att kämpa, kämpar, kämpade, har kämpat, kämpa!
Presidenten, som själv har judiskt påbrå, påminde om att det var ukrainare som kämpade i röda armén tillsammans med ryssar och dog i miljontal under andra världskriget för att bekämpa nazisterna.
Prezydent, który sam jest pochodzenia żydowskiego, przypomniał, że to właśnie Ukraińcy w Armii Czerwonej walczyli podczas drugiej wojny światowej razem z Rosjanami i ginęli milionami, aby pokonać nazistów.
(źródło)
◻️ judiskt – żydowskie
◼️ att bekämpa – walczyć, zwalczać
◻️ andra världskriget – druga wojna światowa
◼️ röda armén – Armia Czerwona
◻️ kämpa för självständighet – walczyć o niepodległość
◼️ kämpa mot en övermäktig fiende – walczyć z potężnym wrogiem
att varna
ostrzegać
att varna, varnar, varnade, har varnat, varna!
Tidernas allvarligaste kärnkraftsolycka inträffade i Tjernobyl 1986. Ukrainas president Volodymyr Zelenskyj har varnat för att en liknande olycka kan upprepas om Ryssland fortsätter sin invasion.
Najpoważniejsza w historii katastrofa jądrowa wydarzyła się w Czarnobylu, w roku 1986. Prezydent Ukrainy, VolodymyrZelenskyj, ostrzegł, że jeśli Rosja będzie kontynuować swoją inwazję, może ponownie dojść do podobnego wypadku.
(źródło)
att fördöma
potępiać
att fördöma, fördömer, fördömde, har fördömt, fördöm!
I natt fördömde USA:s president Joe Biden den ryske presidenten Putins agerande.
– Ryssland bär ensamt ansvaret för den död och den förstörelse som denna attack kommer att leda till, sa den amerikanske presidenten i ett uttalande från Vita huset.
Zeszłej nocy prezydent USA, Joe Biden, potępił działania rosyjskiego prezydenta, Putina.
– Tylko Rosja jest odpowiedzialna za śmierć i zniszczenie, jakie przyniesie ten atak. – Powiedział Joe Biden w oświadczeniu z Białego Domu.
(źródło)
◼️ ett ansvar – odpowiedzialność
◻️ en förstörelse – zniszczenie
◼️ Vita huset – Biały Dom
att fly
uciekać
att fly, flyr, flydde, har flytt, fly!
Vid gränsen mellan Ukraina och Polen flyr tusentals ukrainare bomberna i hemlandet.
Tysiące Ukraińców ucieka do granicy z Polską przed bombami w swojej ojczyźnie.
(źródło)
◻️ en gräns – granica
att demilitarisera
demilitaryzować
att demilitarisera, demilitariserar, demilitariserade, har demilitariserat, demilitarisera!
Officiellt får det som pågår i Ukraina inte kallas för ett krig, utan en “specialoperation” i syfte att demilitarisera Ukraina.
Oficjalnie nie można nazwać tego, co się dzieje w Ukrainie, wojną, a raczej ”operacją specjalną”, która ma na celu zdemilitaryzowanie Ukrainy.
(źródło)
att förhandla
negocjować
att förhandla, förhandlar, förhandlade, har förhandlat, förhandla!
Zelenskyj har vänt sig direkt till Vladimir Putin och vädjat om att den ryska presidenten ska komma till förhandlingsbordet. Kreml har sagt sig villiga att förhandla, men hävdade tidigare att Ukraina motsatte sig samtal. Nu pågår diskussioner mellan länderna om var och när ett möte ska äga rum.
Zelenskyj zwrócił się bezpośrednio do Władimira Putina i poprosił go o to, by zasiadł do negocjacji. Kreml wyraził chęć do negocjacji, ale wcześniej twierdził, że to Ukraina sprzeciwiała się rozpoczęciu dialogu. Między państwami trwają teraz dyskusje na temat tego gdzie i kiedy takie spotkanie mogłoby się odbyć.
(źródło)
◼️ en förhandling – negocjacja
◻️ ett förhandlingsbord – dosłownie: stół negocjacyjny
◼️ att motsätta sig, motsätter sig – oponować, sprzeciwiać się czemuś
Na koniec kilka innych przydatnych słówek
◼️ mänskliga rättigheter – prawa człowieka
◻️ humanitär lagstiftning – prawo humanitarne
◼️ internationella domstolar och Internationella brottmålsdomstolen – sądy międzynarodowe i Międzynarodowy Trybunał Karny
◻️ krigsförbrytelser – zbrodnie wojenne
◼️ brott mot mänskligheten – zbrodnie przeciwko ludzkości
◻️ en självständiga stat, suverän stat – państwo niezależnie, państwo suwerenne
◼️ militära allianser – sojusze militarne
◻️ en flykting – uchodźca
◼️ en explosion – eksplozja
◻️ att storma – szturmować
◼️ en sanktion – sankcja
◻️ att bojkotta – bojkotować
◼️ ett embargo – embargo
◻️ en armé – armia
◼️ ett vapen – broń
◻️ att beväpna – zbroić, uzbrajać
◼️ ett eldupphör – zawieszenie broni
