Często słyszę pytanie: czy język szwedzki jest trudny? I zawsze wtedy mam ochotę powiedzieć: nie, ale warto wiedzieć o nim co nieco zanim zaczniesz się go uczyć! To ułatwi sprawę.
Ania Mroczek
Dlatego właśnie powstał ten tekst – to materiał dla wszystkich tych, którzy przystawiają się do nauki szwedzkiego i chcą dowiedzieć się nieco więcej na jego temat.
Język szwedzki – podstawowe informacje
Język szwedzki wchodzi w skład indoeuropejskiej rodziny językowej (podobnie jak język polski) i jest językiem z grupy germańskiej. W dużym stopniu spokrewniony jest z innymi językami germańskimi, takimi jak: duński, norweski, islandzki oraz farerski. Dalsze pokrewieństwo dotyczy między innymi języka angielskiego, niemieckiego czy niderlandzkiego. Językiem szwedzkim jako pierwszym (rodzimym) posługuje się ok. 8-9. milionów użytkowników, z czego większość zamieszkuje tereny Szwecji, a ok. 300 000 tysięcy Finlandię, gdzie język szwedzki ma status języka oficjalnego.
Umiesz angielski? To ułatwi naukę!
Zdecydowane podobieństwo zauważyć można między językiem szwedzkim i angielskim. Zgodnie z opublikowanym przez Foreign Service Institute, język szwedzki (obok duńskiego oraz norweskiego) należy do pierwszej kategorii języków, czyli języków podobnych do angielskiego. W związku z tym osoba anglojęzyczna nauczy się języka szwedzkiego w przeciągu 24-30 tygodni, co daje około 600 -750 godzin lekcyjnych. Dla przeciwieństwa, język polski należy do kategorii czwartej, czyli skupiającej języki trudne, których opanowanie przez osobę anglojęzyczną zajmie w przybliżeniu około 44. tygodnie (1000 godzin lekcyjnych).
Czasem może być śmiesznie. Zajrzyjmy na Pofikasz
Czy szwedzki jest trudny? Wymowa oraz akcenty w języku szwedzkim
W przeciwieństwie do języka polskiego, który cechuje rozbudowany konsonantyzm (czyli spore zagęszczenie spółgłosek w wyrazach), język szwedzki jest bogaty w samogłoski. W alfabecie szwedzkim znajduje się 9 samogłosek (a, ä, å, o, u, y, i, e, ö), które mają swoje krótkie i długie warianty. To sprawia, że można wymówić je na więcej niż dwadzieścia sposobów, a długość wymawianej samogłoski decyduje o znaczeniu słowa! W tym języku nie występuje dźwięk odpowiadający polskiemu [c] oraz [z]. Pojawiają się za to nieoczywiste połączenia spółgłosek, które tworzą nowe dla osoby polskojęzycznej dźwięki (np. sju – ljudet, czyli coś pomiędzy [sz] i [h]).
Inaczej niż w języku polskim, akcent wyrazowy (szw. ordbetoning) języka szwedzkiego nie zajmuje stałej pozycji w wyrazie – jest ruchomy. W większości wyrazów dwusylabowych akcent pada na pierwszą sylabę (model nordycki), inne wyrazy mają akcent na ostatnią (model francuski), drugą (model niemiecki) lub przedostatnią sylabę (model łaciński). Oprócz akcentu dynamicznego, który występuje również w języku polskim, w szwedzkim obecny jest również akcent toniczny (muzyczny, prozodyczny), który dzieli się na:
- Akcent 1 (akutowy, prosty) – ton idzie w górę w akcentowanej sylabie.
- Akcent 2 (grawisowy) – ton idzie w dół w akcentowanej sylabie.
To główny powód, dla którego język szwedzki jest tak melodyjnym językiem!
Więcej o wymowie na naszym kanale YouTube
Język szwedzki – gramatyka
Język szwedzki zalicza się do języków analitycznych, czyli takich, gdzie wiele wyraża się za pomocą szyku zdania oraz wyrazów określających relacje między sobą lub częściami zdania. Biorąc pod uwagę inne aspekty, szwedzki można zaliczyć również do języków syntetycznych – oprócz kategorii obecnych wśród innych języków świata (czas gramatyczny, liczba), w języku szwedzkim rzeczownik odmieniany jest przez rodzaj (utrum i neutrum), czasownik przez strony, a przymiotniki można stopniować. W przeważającej części odmiana w języku szwedzkim ma charaktery aglutynacyjny. Do rdzenia dodaje się kolejne przyrostki, z których każdy pełni swoją funkcję:
Szyk zdania w języku szwedzkim nie jest on dowolny, co sprawia, że dla polskiego ucha niektóre zdania brzmią jakby wymawiał je Yoda z Gwiezdnych wojen. W języku szwedzkim znacznie częściej niż w języku polskim stosuje się stronę bierną (szw. passiv).
Język szwedzki i polski – różnice
Masz teraz chęć nauczyć się języka szwedzkiego?
Wiesz już, czy język szwedzki jest trudny. A my chętnie pomożemy z tą przygodą! Zapisz się na kurs w Dalarna. W Dalarna wiemy, czym jest skuteczna nauka szwedzkiego. Szkoła języka szwedzkiego Dalarna to indywidualne kursy szwedzkiego z osobistym lektorem.