Sztuka po szwedzku! Jeśli interesujesz się malarstwem, rzeźbą czy designem – ten artykuł jest dla Ciebie. Emiliana Konopka, historyk sztuki, autorka bloga Utulę Thulę i lektorka w Dalarna przygotowała dla Was słowniczek artystyczny.

https://www.instagram.com/p/B3RTsGbocfm/

Sztuka po szwedzku, czyli konstordbok (słownik artystyczny).

konst (en) – sztuka

upphovsman (en) – autor, twórca

tillverkare (en) – wykonawca, producent

konstnärskap (en) –artyzm

skapande (ett) – twórczość

konstverk (ett) – dzieło sztuki

målning (en), tavla (en) – obraz

skulptur (en), staty (en) – rzeźba, statua

keramik (en) – ceramika

kulturarv (ett) – dziedzictwo narodowe

Carl i Karin Larssonowie – twórcy stylu Ikei?

Sztuka po szwedzku, czyli różne kierunki oraz formy.

bildkonst (en)   – sztuka plastyczna

måleri [-er] (ett)– malarstwo

skulptur [-er] (en)– rzeźba

miniatyr [-er] (en)– miniatura

konsthantverk (ett)– rzemiosło

design (en) 

teckning [-ar] (en)– rysunek

grafik [-er] (en) – grafika

fotografi (ett)– fotografia

glasmålning (en) – witraż

skiss [-er] (en)– szkic

förstudie (en) – rysunek przygotowawczy, studium malarskie

blyerts (en)– szkic, rysunek ołówkiem

pennteckning (en)– rysunek piórem

Gatunki malarskie

väggmålning (en), en muralmålning (en)– malarstwo ścienne

porträtt [-er] (ett)– potret

ett religiöst/ mytologiskt / historie- / batalj- måleri – malarstwo religijne/ mitologiczne/ historyczne/ batalistyczne

landskapsmåleri (ett)– pejzaż

djurmåleri (ett)– malarstwo animalistyczne

marinmålning (en)– marina, malarstwo o tematyce morskiej

genremålning (en)– malarstwo rodzajowe

stilleben (ett) – martwa natura

Konstnärliga yrken – zawody związane ze sztuką

konstnär [-er] (en)– artysta

målare (en)– malarz

skulptör [-er] (en) – rzezbiarz

arkitekt [-er] (en) – architekt

gravör [-er] (en) – grafik

konsthistorik [-er] (en) – historyk sztuki

arkeolog [-er] (en) – archeolog

konstkritik [-er] (en) – krytyk sztuki

Sztuka po szwedzku i czasowniki z nią związane

(att) måla, pensla – malować

skultpera – rzeźbić

anteckna – rysować

etsa – ryć

fullborda – stworzyć, wykonać

skildra – przedstawiać, nakreślać, portretować

avbilda–odzwierciedlać, przedstawiać

framställa– przedstawiać, wyobrażać

Redskap och verktyg, czyli przybory i narzędzia

pensel (en) – pędzel

färg (en) –  farba

rödfärg (en)– czerwona farba

oljefärg (en) – farba olejna

målarkniv (en)– szpachelka

palett (en) – paleta

staffli (ett)– sztaluga (obs! pl. stafflier)

spännram (en) – blejtram

ram [-ar] (en) – rama

stämjärn (ett) – dłuto

huggmejsel (en) – dłuto

träklubba (en)– pobijak

kavalett (en)– kawalet

drejskiva (en)– koło garncarskie

Material, czyli materiały i podłoża

duk (en)– płótno

träplatta (en) – deska

papper (ett) – papier

glasstycke (ett) – szyba

pannå (en) – dykta

(ek) bräda (en)– deska (dębowa)

porslin (ett)– porcelana

lera (en) – glina

Måleritekniker – techniki malarskie

oljemåleri (en)– malarstwo olejne

akvarell (en), vattenfärg (en) – akwarela

pastell (en)– pastel

kol (en) – węgiel

olja på duk – olej na płótnie

impasto (ett) – malowanie impastem (tjock målarfärg)

pastost måleri – malarstwo impastowe

John Bauer, szwedzki król dziecięcej wyobraźni

Grafiska tekniker – Techniki graficzne

högtryck (ett)  – druk wypukły

träsnitt (ett) – drzeworyt

djuptryck (ett) – druk wklęsły

kopparstick (ett) – miedzioryt

etsning (en) – akwaforta

Carl Larsson i styl skandynawski

En analys av konstbild – opis dzieła sztuka

att analysera, en analys – analizować, analiza

bildanalys (en) – opis obrazu

stil (en) – styl

motiv (ett) – motyw

ämne [-n] (ett) – temat

detalj [-er] (en) – szczegół, detal

varma / kalla färger – ciepłe/ zimne barwy

grundfärger – barwy podstawowe

komplementfärger – barwy dopełniające

mjuka/ hårda former – miękkie/ ostre formy

ett ljus /ett mörker – światło/ cień

valör (en) – walor (en färgs ljusvärde)

skugga [-or] (en) – cień

pastös (en) – impast

komposition (en) – kompozycja

perspektiv (ett) – perspektywa

grodperspektiv / fågelperspektiv – perspektywa żabia/ptasia

att jämföra, en jämförelse – porównywać, zestawiać; porównanie

en symbol för (Hjärta är en symbol för kärlek) – symbol (Serce jest symbolem miłości)

att beröra – poruszać

attribut (ett) – atrybut

att framkalla känslor – przywoływać emocje

inspirationskälla [-or] (en) – inspiracja, źródło inspiracji

stämning (en) – nastrój

att beskriva, en beskrivning – opisywać, opis

ett syfte med bilden – cel, funkcja dzieła

att tolka, en tolkning –  interpretować, interpretacja

att symbolisera, en symbolik – symbolizować, symbolika

På besök – z wizytą

att besöka – zwiedzać

en utställning – wystawa

ett museum, museet – muzeum

en samling (-ar) – kolekcja

ett galeri (-er) – galeria

Professionella begrepp, czyli profesjonalne zwroty

mått (ett)– rozmiar

datering (en)– datowanie

tillkomst (en) – pochodzenie

inventarienummer (ett) – numer inwentarzowy

forntiden – starożytność

medeltiden– średniowiecze

1800-talsmåleri – malarstwo dziewiętnastowieczne

sekelskiftet – przełom wieków (XIX i XX)

samtida konst – sztuka współczesna

https://www.instagram.com/p/Bbr4LkRnfCE/