Czasowniki att åka, gå czy komma sprawiają sporo kłopotów – kiedy ich używać? W jakim kontekście? Czy znaczą to samo?
Wszystkie z tych czasowników w swojej formie podstawowej odnoszą się do przemieszania się. Wszystkie z nich mogą zostać również rozbudowane o partykułę (partikel), która może nadawać im różne znaczenia. Najbardziej “rozbudowane” pod tym kątem jest gå, a najmniej åka.
att gå
flytta sig med hjälp av fötterna på vanligt sätt, röra sig åt något håll
Tę definicję możemy rozumieć następująco: przemieszczać się za pomocą stóp w zwyczajny sposób, poruszać się w dowolnym kierunku. Czasownik ten, w zależności od kontekstu, może mieć różne znaczenia. Zazwyczaj jednak oznacza: chodzić, iść, maszerować, odejść, przejść.
🔹 att gå till fots – iść piechotą
🔹 att gå på bio, på teater, på restaurang – iść do kina, do teatru, do restauracji
🔹 att gå i skolan, i kyrkan, i parken – chodzić do szkoły, do kościoła, do parku|
🔹 att gå till skolan – iść do szkoły
att åka
röra sig med hjälp av något
Definicję możemy zrozumieć jako: przemieszczać się z pomocą czegoś. Zarówno att åka, tak jak poprzedni czasownik, mogą mieć różne znaczenia w zależności od kontekstu. Zazwyczaj, jako jego definicje podaje: jechać, przemieszczać się za pomocą czegoś.
Czasownik oznacza udanie się do jakiegoś miejsca za pomocą jakiegoś środka transportu np. samochodu, autobusu, pociągu, metra lub nawet nart.
🔹 att åka bil – jechać samochodem
🔹 att åka buss – jechać autobusem
🔹 att åka tåg – jechać pociągiem
🔹 att åka tunnelbana – jechać sztokholmskim metrem
🔹 att åka skidor – jechać na nartach
Czasownika att åka często używa się, kiedy gdzieś się podrózuje:
🔹 att åka på semester – jechać na wakacje
🔹 att åka utomlands – jechać za granicę
🔹 att åka till havet – jechać nad morze
att åka vs. att resa
Czasownik “att resa” oznacza podróżować. Jego definicja to:
(längre) förflyttning med hjälp av färdmedel ofta företagen för nöjes skull
(dalsze) przemieszczanie się za pomocą środków transportu, często w celach rozrywkowych.
🔹 utlandsresa – podróż za granicę
🔹 bröllopsresa – podróż poślubna
🔹 resa jorden runt – podróż dookoła świata
Resa używamy więc, gdy mowa o dłużych dystanasach.
att åka vs. att gå
Czasownik “att åka” odnosi się bardziej do jechania (np. jakimś środkiem transportu), a czasownik “att gå” do chodzenia (na piechotę).
Czasownik “att gå” jest jednak używany także w innych kontekstach, na które warto zwrócić szczególną uwagę:
🔸 När går tåget? – O której odjeżdża pociąg?
🔸 Jag hoppas att allt går bra. – Mam nadzieje, że wszystko “idzie” dobrze.
🔸 Vart går den vägen? – Dokąd ta droga prowadzi?
Istotne jest również to, że po czasownikach modalnych (tzw. hjälpverb) nie musimy używać dwóch powyższych czasowników. Powiemy \”Jag ska hem.” zamiast “Jag ska gå/åka hem”. Oczywiście obie wersje są poprawne.
att komma
att anlända eller nå fram till en plats
Powyższa definicja mówi nam wyraźnie, że chodzi o to, aby przybyć lub dotrzeć do jakiegoś miejsca. Zatem att komma używa się najczęściej jeśli chcemy przedstawić ruch. Natomiast w odróżnieniu do dwóch poprzednich czasowników, czasownik komma związany jest właśnie z celem – dotarciem dokądś. I nie zawsze związane jest to z przemieszczaniem!
🔹 Tåget kommer fram kl. 9. – Pociąg przybywa (będzie na miejscu) o godzinie 9.
🔹 När kommer tomten? – Kiedy przychodzi święty Mikołaj?
🔹 Har din leverans kommit? – Czy Twoja paczka doszła?
🔹 Kom med till Paris! – Jedź z nami do Paryża!
🔹 att komma till makten – dojść do władzy
🔹 komma i puberteten – wejść w wiek dojrzewania
Warto wiedzieć!
Warto wiedzieć, że att komma ma też wiele innych znaczeń, między innymi:
🔸 W ten sposób możemy powiedzieć o pochodzeniu:
Jag kommer från Polen.
Pochodzę z Polski.
Många ord kommer från tyskan.
Wiele słów pochodzi z języka niemieckiego.
🔸 Przedstawić jakąś treść jako swoją opinię
Hon hade egentligen inget att komma med.
Ona naprawdę nie miała nic do wniesienia.
att komma med en förklaring
wpaść na (wymyśleć) rozwiązanie
🔸 Komma występuje również w formie partikelverb, na przykład komma bort, komma ut czy komma på