Rumsadverbial odpowiadają na pytania: gdzie? skąd? oraz dokąd? Zatem w tym tekście przyjrzymy lokalizacjom z różnych perspektyw!

Na początek przyjrzyjmy się tabelce z rumsadverbial, która powstała na podstawie materiału przygotowanego przez Magdę na Lagom: nauka szwedzkiego.

VART? Dokąd?	VAR? Gdzie?	VARIFRÅN? Skąd?
DIT tam	DÄR tam	DÄRIFRÅN stamtąd
HIT tu / tutaj	HÄR tu / tutaj	HÄRIFRÅN stąd
HEM do domu	HEMMA w domu	HEMIFRÅN z domu
BORT w dal	BORTA daleko, w oddali	BORTIFRÅN z oddali, z daleka
IN do środka	INNE w środku	INIFRÅN ze środka
UT na zewnątrz (np. wychodzić)	UTE na zewnątrz (być)	UTIFRÅN na zewnątrz
UPP w górę na górę	UPPE w górze na górze	UPPIFRÅN z góry
NER w dół na dół	NERE w dole na dole	NERIFRÅN z dołu
FRAM naprzód	FRAMME z przodu	FRAMIFRÅN z przodu od przodu

Vart?

W pierwszej kolumnie znajdziecie okoliczniki odpowiadające na pytanie VART?, czyli dokąd. Używamy ich opisując miejsce docelowe, do którego ktoś czy coś zmierza. Mogą występować w połączeniu z takimi czasownikami jak:

går – idzie
springer – biegnie
åker – jedzie
cyklar – jedzie rowerem

Ponadto rumsadverbial mogą też występować z czasownikami, które niekoniecznie wymagają dużo wysiłku czy ruchu, na przykład:

tittar – patrzy, spogląda
ringer – dzwoni

Przykłady zdań:

Jag ska gå hem nu.
Pójdę już do domu.

Vi åker dit nästa vecka.
Jedziemy tam w przyszłym tygodniu.

De kommer fram till Bali på fredag.
Oni przyjadą na Bali w piątek.

Var?

W drugiej kolumnie znajdują się okoliczniki, których używamy opisując miejsce, lokalizację. Odpowiadają na pytanie VAR?, czyli gdzie. Łączymy je z czasownikami, które nie wymagają wiele ruchu, na przykład:

arbetar – pracuje
äter – je
sover – śpi
sitter – siedzi

Możemy także użyć tego okolicznika z czasownikami opisującymi bardziej aktywne działania, na przykład:

leker – bawi się
spelar – gra

Zaznaczamy wtedy, że podmiot nie opuszcza miejsca, które opisujemy w zdaniu. Dziecko może bawić się w domu, i choć biega po wszystkich pokojach to równocześnie nie opuszcza budynku. Powiemy więc:

Barnet leker hemma.
Dziecko bawi się w domu.

Inne przykłady:

Var står boken?
Gdzie stoi książka?

Jag är hemma.
Jestem w domu.

Han sitter där.
On siedzi tam.

Varifrån?

Na koniec w trzeciej kolumnie znajdują sią okoliczniki, odpowiadające na pytanie VARIFRÅN?, czyli skąd. Dobrym przykładem dla ich zastosowania może być att gå ut hemifrån – wychodzić z domu. Wychodzimy wówczas z naszego miejsca zamieszkania. Dom jest naszym punktem wyjścia, skąd idziemy w inne miejsce. Można też pracować z domu – arbeta hemifrån.

Rumsadverbial, które się nie odmieniają

Nära – blisko
Överallt – wszędzie
Någonstans – gdzieś
Ingenstans – nigdzie
Annanstans – gdzieś indziej

Jag bor nära Borås.
Mieszkam blisko Borås.

Det är bostadsbrist nästan överallt i landet. Daniel bor någonstans i Tyskland, men jag minns inte exakt i vilken stad.

Przykłady rumsadverbial na podstawie przygód kota!

Katten går hem.
Kot idzie do domu.

Katten är hemma.
Kot jest w domu.

Katten går ut hemifrån.
Kot wychodzi z domu.

Na koniec spróbuj rozwiązać quiz!