Rumsadverbial odpowiadają na pytania: gdzie? skąd? oraz dokąd? Zatem w tym tekście przyjrzymy lokalizacjom z różnych perspektyw!
VART? | VAR? | VARIFRÅN? |
DIT | DÄR | DÄRIFRÅN |
HIT | HÄR | HÄRIFRÅN |
HEM | HEMMA | HEMIFRÅN |
BORT | BORTA | BORTIFRÅN |
IN | INNE | INIFRÅN |
UT | UTE | UTIFRÅN |
UPP | UPPE | UPPIFRÅN |
NER | NERE | NERIFRÅN |
FRAM | FRAMME | FRAMIFRÅN |
Vart?
W pierwszej kolumnie znajdziecie okoliczniki odpowiadające na pytanie VART?, czyli dokąd. Używamy ich opisując miejsce docelowe, do którego ktoś czy coś zmierza. Mogą występować w połączeniu z takimi czasownikami jak:
går – idzie
springer – biegnie
åker – jedzie
cyklar – jedzie rowerem
Ponadto rumsadverbial mogą też występować z czasownikami, które niekoniecznie wymagają dużo wysiłku czy ruchu, na przykład:
tittar – patrzy, spogląda
ringer – dzwoni
Przykłady zdań:
Jag ska gå hem nu.
Pójdę już do domu.
Vi åker dit nästa vecka.
Jedziemy tam w przyszłym tygodniu.
De kommer fram till Bali på fredag.
Oni przyjadą na Bali w piątek.
Var?
W drugiej kolumnie znajdują się okoliczniki, których używamy opisując miejsce, lokalizację. Odpowiadają na pytanie VAR?, czyli gdzie. Łączymy je z czasownikami, które nie wymagają wiele ruchu, na przykład:
arbetar – pracuje
äter – je
sover – śpi
sitter – siedzi
Możemy także użyć tego okolicznika z czasownikami opisującymi bardziej aktywne działania, na przykład:
leker – bawi się
spelar – gra
Zaznaczamy wtedy, że podmiot nie opuszcza miejsca, które opisujemy w zdaniu. Dziecko może bawić się w domu, i choć biega po wszystkich pokojach to równocześnie nie opuszcza budynku. Powiemy więc:
Barnet leker hemma.
Dziecko bawi się w domu.
Inne przykłady:
Var står boken?
Gdzie stoi książka?
Jag är hemma.
Jestem w domu.
Han sitter där.
On siedzi tam.
Varifrån?
Na koniec w trzeciej kolumnie znajdują sią okoliczniki, odpowiadające na pytanie VARIFRÅN?, czyli skąd. Dobrym przykładem dla ich zastosowania może być att gå ut hemifrån – wychodzić z domu. Wychodzimy wówczas z naszego miejsca zamieszkania. Dom jest naszym punktem wyjścia, skąd idziemy w inne miejsce. Można też pracować z domu – arbeta hemifrån.
Rumsadverbial, które się nie odmieniają
Nära – blisko
Överallt – wszędzie
Någonstans – gdzieś
Ingenstans – nigdzie
Annanstans – gdzieś indziej
Jag bor nära Borås.
Mieszkam blisko Borås.
Det är bostadsbrist nästan överallt i landet. Daniel bor någonstans i Tyskland, men jag minns inte exakt i vilken stad.
Przykłady rumsadverbial na podstawie przygód kota!
Katten går hem.
Kot idzie do domu.
Katten är hemma.
Kot jest w domu.
Katten går ut hemifrån.
Kot wychodzi z domu.