Na naszej facebookowej grupie edukacyjnej Język szwedzki czasem pojawiają się pytania o szwedzkie święta i tradycje. Dlatego tworzymy dla Was ten słowniczek, żebyście zawsze wiedzieli jak nazywają się one po szwedzku.
Szwedzkie święta i tradycje to bardzo bogaty i kolorowy zbiór. Szwedzi uwielbiają świętować i celebrować wiele okazji. Będziemy podążać według kalendarza!
🔵 Nyårsafton – Sylwester (31 XII)
Zaczynamy końca, czyli od 31 grudnia. Nyårsafton to przeddzień Nowego Roku czy po prostu sylwester. Macie w zwyczaju czynić noworoczne postanowienia? Jeśli tak, zapoznajcie ze ze słownictwem. Dalej, po Sylwestrze, następuje nyårsdagen, czyli Nowy Rok.
🔵 Trettondagen – Święto Trzech Króli (6 I)
Objawienie Pańskie czy też Epifania to święto, które my potocznie nazywamy świętem Trzech Króli. Objawienie Pańskie w Kościele katolickim obchodzone 6 stycznia.
🔵 Alla hjärtans dag – Walentynki (14 II)
Dzień Zakochanych jest popularny również w Szwecji. Ponadto my przygotowaliśmy dla Was cały słowniczek miłosny!
Walentynki po szwedzku
🔵 Fettisdagen – Ostatki
Fettisdagen w Szwecji to prawdziwe święto dla miłośników słodkości. Podobnie jak w Polsce, Szwedzi również postanowili ustanowić specjalną datę, Ostatki, kiedy po raz ostatni można się porządnie najeść słodkości, by nie ulegać pokusom podczas Wielkiego Postu. W Szwecji ten dzień obchodzi się we wtorek.
Tłusty… Wtorek? Fettisdagen w Szwecji.
🔵 Påsk – Wielkanoc
Cały wielkanocny słowniczek zaprezentowaliśmy Wam w osobnym wpisie, więc zachęcamy do przeczytania:
Wielkanoc po szwedzku
🔵 Våffeldagen – Dzień gofra (25 III)
Szwedzi mają wiele słodkich świąt. Jednym z nich jest właśnie Våffeldagen, czyli Dzień Gofra. Tradycyjnie jest to nawiązanie do Święta Zwiastowania.
🔵 Första april – Pierwszy kwietnia (1 IV)
Tak jak w Polsce Första april to dzień żartów. W szwedzkim Prima aprilis popularna jest rymowanka:
April april, din dumma sill, jag kan lura dig vart jag!
Kwiecień, kwiecień ty głupi śledziu, mogę cię oszukać gdziekolwiek chcę.
🔵 Valborgsmässoafton – Noc Walpurgii (30 IV)
Valborgsmässoafton przypada z 30 kwietnia na 1 maja. Tradycja tej nocy wywodzi się z wierzeń dawnych ludów Germańskich, dla których był to czas złych duchów i zmarłych. Dodatkowo sama nazwa “Noc Walpurgii” pochodzi od imienia Walburgi, angielskiej mniszki i misjonarki na terenie Niemiec, przeoryszy klasztoru w Heidenheim we Frankonii. 1 maja Kościół obchodzi jej święto. Współczesna wersja Nocy Walpurgii to klasyczny synkretyzm religijny. Święto Walburgi (1 maja) wzbogacono o tradycje zaczerpnięte z celtyckiego święta Beltane (30 kwietnia), którego najważniejszym symbolem jest płonące ognisko.
Noc Walpurgii
🔵 Första maj – Pierwszy Maja
Pierwszy dzień maja to Międzynarodowy Dzień Ruchu Robotniczego, który obchodzony jest w Szwecji od 1890 roku. Tradycyjnym elementem tego święta są Majblomman – charytatywne wpinki w kształcie kwatów, sprzedawana przez dzieci w wieku szkolnym od kwietnia do maja każdego roku od 1907 r., Pierwotnie w celu zbierania pieniędzy dla osób cierpiących na gruźlicę. Majblomma co roku ma inny kolor.
🔵 Morsdag – Dzień Matki
Dzień Matki w Szwecji obchodzony jest w czwartą niedzielę maja. Tak, jak w Polsce, mamy obdarowuje się prezentami, na przykład kwiatami i laurkami.
🔵 Nationaldagen – Święto Narodowe Szwecji
Szwedzkie święto państwowe, dawniej nazywane Świętem Flagi (Svenska Flaggans Dag), obchodzone jest co roku 6 czerwca. Warto wiedzieć, że święto upamiętnia dwa ważne wydarzenia w historii. Po pierwsze Szwecja odzyskała niezależności po zerwaniu unii kalmarskiej. Wówczas Gustaw I Waza został ogłoszony królem. W 1809 uchwalona została z kolei konstytucję, która obowiązywała aż do wejścia w życie kolejnej ustawy, już z 1974 roku.
🔵 Midsommar – Przesilenie letnie (między 19 VI a 25 VI)
Midsommar dla wielu Szwedów oznacza początek długo wyczekiwanych wakacji. Jest świętem ruchomym, które obchodzi się zawsze w piątek między 19 a 25 czerwca. Czym dokładnie jest Midsommar i skąd wzięły się zwyczaje związane z tym świętem? Zobaczcie film.
🔵 Kräftskiva – Impreza rakowa (VIII)
Wspaniałe święto dla miłośników skorupiaków! Szwedzi jadają raki przez cały rok, choć Kräftskiva organizowana jest zwykle w sierpniu i w początkach września. Kräftskiva świętuje się nie tylko dlatego, że raki są pyszne, ale też w ten sposób Szwedzi żegnają się z latem i witają nadchodzącą jesień.
🔵 Surströmmingspremiären – premiera kiszonego śledzia
Jest taki dzień w roku, kiedy kiszony śledź ma swoje święto. Każdego trzeciego czwartku sierpnia Szwecja zaczyna… Nieco inaczej pachnieć. Jak smakuje najdziwniejsza potrawa świata?
🔵 Alla helgons dag – Dzień Wszystkich Świętych (sobota, która wypada między 31 X a 6 XI)
Wiecie, że Szwedzi obchodzą również Halloween? Zajrzyjcie:
Jak Szwedzi obchodzą Halloween?
🔵 Fars Dag – Dzień Ojca (druga niedziela w XI)
Dzień ojca w Szwecji obchodzony jest w drugą niedzielę listopada.
🔵 Mårten (Mårtensmässan) – Dzień Świętego Marcina (11 XI)
Niegdyś Dzień Świętego Marcina świętowano w całej Szwecji, dziś obchody można spotkać najczęściej w regionie Skåne. Tak, jak w Polsce, na stołach króluje gęsina i czernina.
🔵 Advent – Adwent (XII)
Adwent rozpoczyna się wraz z początkiem grudnia. O zwyczajach i rozświetlaniu grudnia przeczytacie w tekście poniżej.
Välkommen första advent, czyli jak Szwedzi ocieplają grudzień
🔵 Sankta Lucia – Dzień Świętej Łucji (13 XII)
Dzień Świętej Łucji to bardzo ważny dzień w szwedzkim kalendarzu. Obchody tego święta obejmują cały kraj. Każdego roku obchodzone jest 13 grudnia. Kim była Święta Łucja i jak wyglądają obchody tego Dnia?
🔵 Jul – Boże Narodzenie (24-26 XII)
O słownictwie bożonarodzeniowym powstał w naszym zbiorze materiałów do nauki cały artykuł! Koniecznie pobierzcie bezpłatnego e-booka!
God Jul – Boże Narodzenie w Szwecji (bezpłatny e-book ze słownictwem)
Na koniec zachęcamy Was do zajrzenia na naszą grupę Język Szwedzki na Facebooku. Ponadto – jesteśmy też na Insta!
