Warto znać jak najwięcej związków frazeologicznych w języku, którego się uczymy. Zobaczysz, że zaskoczysz tym swojego rozmówcę! W tym tekście poznasz popularne szwedzkie idiomy ze zwierzętami.
Aldona Hartwińska
Jakiś czas temu na naszym blogu pojawił się podobny tematycznie artykuł – o idiomach związanych z kolorami. Zachęcam do zajrzenia 🙂
Na początek – złożenia, w których występują zwierzęta
Sammansättningar to po polsku złożenia, czyli wyrazy powstałe przez połączenie co najmniej dwóch innych słów, a raczej ich rdzeni. Zwierzęta są częstym ich bohaterem!
krokodiltårar – krokodyle łzy (fałszywe łzy)
snigelfart – ślimacza prędkość (bardzo wolno)
hästsvans – koński ogon (fryzura)
björnkram – niedźwiedzi przytulas (czyli taki intensywny, szczery i mocny)
gåshud – gęsia skórka
hundväder – psia pogoda (czyli brzydka)
hönshjärna – kurzy mózg (ptasi móżdżek – ktoś niebardzo rozumny)
Szwedzkie idiomy ze zwierzętami
när katten är borta, dansar råttorna på bordet
dosł. gdy kota nie ma, szczury tańcują na stole. To odpowiednik naszego powiedzenia „gdy kota nie ma, myszy harcują”. A oznacza to sytuację, w której przy nieobecności szefa/włodarza – podwładni się obijają, bawią, rozrabiają, robią co chcą.
glad som en lärka
szczęśliwy jak skowronek
det är inte lätt att lära gamla hundar sitta
dosł. nie jest łatwo nauczyć stare psy siedzieć. Odpowiednik: nie nauczysz starego psa nowych sztuczek
envis som en åsna
uparty jak osioł
man ska inte döma hunden efter håren
dosł. nie należy oceniać psa po włosach (sierści). Odpowiednik „nie oceniaj książki po okładce”, nie oceniaj na podstawie pozorów
att göra någon en björntjänst
dosł. robić komuś niedźwiedzią przysługę, czyli szkodliwe działanie w dobrej intencji pomocy komuś
ingen ko på isen
dosł. żadnej krowy na lodzie. Używane w kontekście nie ma problemu, nie ma się co przejmować
hungrig som en varg, varghunger
głodny jak wilk, wilczy apetyt
äta som en fågel / äta som en häst
jeść jak ptaszek (bardzo mało) / jeść jak koń (bardzo dużo)
Możesz posłuchać wymowy kilku ciekawych idiomów na naszym kanale YouTube
en tupp
dumny jak kogut (my mówimy, że jak paw)
att slå två flugor i en smäll
dosł. uderzyć dwie muchy jednym uderzeniem (my mówimy „upiec dwie pieczenie na jednym ogniu”)
tyst som en mus
cichy jak myszka
fattig som en kyrkråtta
biedny jak kościelny szczur (my mówimy „jak mysz kościelna”)
fri som en fågel
wolny jak ptak
Man ska inte väcka den björn som sover.
dosł. Nie powinno się budzić niedźwiedzia, który śpi, czyli lepiej nie zrobić czegoś, co może spowodować większe problemy, zaognić sytuację
att ana ugglor i mossen
dosł. przeczuwać sowy na bagnie, a znaczy to: być zaniepokojonym, przeczuwać coś złego
en svala gör ingen sommar
jedna jaskółka wiosny nie czyni
att ha fjärilar i magen
dosł. mieć motyle w brzuchu. Uwaga, bo po polsku oznacza to uczucie zakochania, a po szwedzku – czuć podenerwowanie, ekscytację – zarówno w sensie pozytywnym i negatywnym.
här ligger en hund begraven
dosł. tu leży pies pogrzebany. Po polsku mówimy dokładnie tak samo, jeśli chcemy powiedzieć „w tym sęk’, jeśli znaleźliśmy źródło problemu.
full som en alika / full som ett svin
pijany jak kawka / pijany jak świnia (czyli bardzo pijany)
klok som en pudel / klok som en uggla
„mądry jak pudel” / mądry jak sowa
någon har minne som en guldfisk
ktoś ma pamięć złotej rybki (czyli bardzo słabą)